Resultaten proeftuin verhogen deeltijdfactor kinderopvang positief

De proeftuin bij Kind & Co Ludens laat zien dat je kansen op papier kunt verzilveren in de praktijk. In een enquête onder 330 medewerkers bij de start van het project gaf 48 procent van de medewerkers in de kinderdagverblijven aan (misschien) meer te willen werken. Voor de bso was dit 66 procent. Vervolgens gingen we in de proeftuin actief aan de slag in twee clusters bestaande uit 89 medewerkers. Van deze 89 medewerkers breidden 17 (19 procent) hun contract uit, met gemiddeld 5,4 uur per week. Omgerekend is dit 2,55 fte extra bij een 36-urige werkweek. Deze extra uren werden op de eigen én op andere groepen en locaties ingezet. 

De groep die meer ging werken is divers. De medewerkers in kwestie kwamen zowel van het kinderdagverblijf als van de buitenschoolse opvang. Ze variëren in leeftijd en bevinden zich in verschillende levensfasen. Een medewerker wilde bijvoorbeeld graag meer werken, omdat haar jongste kind net naar de basisschool ging.

Redenen om meer uren te willen werken

Aan dit resultaat gingen gesprekken vooraf tussen managers en medewerkers, waarin zij met elkaar van gedachten wisselden over een passende contractgrootte en de mogelijkheden om uren uit te breiden. Medewerkers noemden verschillende redenen om meer te willen werken, zoals: meer geld verdienen, meer ontwikkelkansen en meer kunnen doen voor de kinderen op de groep. 

Succesfactoren voor contractuitbreiding

Wat maakte dat het lukte om contracten uit te breiden bij Kind & Co Ludens? Belangrijke succesfactoren bleken: een gezamenlijke focus op resultaat, omslag in denken en doen, en aandacht en maatwerk. Zo waren er duidelijke spelregels, waardoor managers de ruimte voelden om op zoek te gaan naar mogelijkheden. Denk aan medewerkers die ook een halve dag extra kunnen werken en niet alleen een hele dienst per week. Bovendien waren er medewerkers bereid om de extra uren te werken op een andere locatie of in een ander team. Managers die buiten eigen teams, clusters en locaties dachten konden makkelijker maatwerk bieden. 

Wat zijn nog meer belangrijke lessen uit de proeftuin? 

• Begin klein, ook een paar uur extra per week is winst.
• Deel succesverhalen binnen en buiten je organisatie. 
• Maak een haalbare planning en houd je eraan. 
• Zet het thema regelmatig op de agenda. 
• Zorg voor draagvlak en volledig support van directie/bestuur. 
• Richt een goede projectstructuur in en stel een trekker aan.
• Stimuleer samenwerking en uitwisseling tussen managers en ambassadeurs. 

In sommige gevallen lukte het niet om contractuitbreidingen te realiseren. Daar waren verschillende redenen voor. Zo liepen managers en medewerkers tegen maatschappelijke systemische belemmeringen aan. Op 'daldagen' is bijvoorbeeld minder personeel nodig dan op 'piekdagen' en de maximale contractgrootte binnen de bso geeft geen mogelijkheden tot een fulltime contract. En bij één medewerker bleek uit de WerkUrenBerekenaar dat het financieel niet voordelig genoeg was om meer uren te gaan werken.

Waardevolle inzichten 

Naast de meetbare resultaten zien we dat de proeftuin op andere niveaus veel heeft opgeleverd, zoals een omslag in denken en doen, aanscherping in beleid en processen, en veel meer inzicht. Denk aan inzicht in potentieel, kansen en belemmeringen rondom het realiseren van grotere contracten in de organisatie. Maar ook inzicht in overtuigingen die leven bij managers en medewerkers, bijvoorbeeld als het gaat om de wens en bereidheid om meer te werken. Daarnaast zijn medewerkers zich nu meer bewust van de gevolgen van hun contractgrootte en weten ze beter welke mogelijkheden er zijn tot uitbreiding. 

Adviseur Hélène Arons van Kinderopvang werkt! kijkt positief terug op de proeftuin: “Mooi om te zien dat zo’n hoog percentage van de medewerkers bij Kind & Co Ludens meer is gaan werken. Dat vind ik een goed resultaat. Het laat zien dat er meer mogelijk is dan vaak wordt gedacht. Ik verwacht dat de ontwikkelde aanpak ook kan werken bij andere organisaties, mits die ook zoveel menskracht en middelen vrijmaken. We gaan dit daarom nog uitgebreid evalueren en we blijven volgen wat het voor de kinderopvangorganisaties oplevert die mee hebben gedaan in deze periode, want die resultaten zijn nog niet bekend." 

Personeelstekort aanpakken 

Kinderopvang werkt! startte de proeftuin met stichting HPP om te onderzoeken of contractuitbreiding een kansrijke oplossing kan zijn voor het personeelstekort in kinderopvang. Bij Kind & Co Ludens bleek dit succesvol. De opgedane kennis en ervaring deelden we al met 17 andere kinderopvangorganisaties. Ook ontwikkelden we een breed opschaalbare aanpak voor de branche. Een groot aantal van de aangesloten organisaties is inmiddels intern aan de slag met contractuitbreiding. Onderdeel is het schrijven van een projectplan en dit voorleggen aan het bestuur, zodat het project prioriteit kan krijgen.

Jeffrey Louts, manager bij Solidoe Kinderopvang, nam deel aan de workshops over de proeftuin. Binnen zijn organisatie testte hij de aanpak uit die HPP, Kinderopvang werkt! en Kind & Co Ludens samen ontwikkelden. “Met een ‘open mind’ meldden wij ons aan voor de workshops en ik ben heel bij dat we dit hebben gedaan. Met behulp van de aanpak zagen we mogelijkheden voor onze organisatie en de eerste resultaten zien er goed uit: 26 procent van onze medewerkers wil in gesprek gaan over hun contractgrootte. Dit levert ons en onze medewerkers zeker wat op!”

Het project wordt gefinancierd door Kinderopvang werkt! en het ministerie van SZW.