Hoe kan het werkgerelateerd verzuim in kinderopvang omlaag?
Het ziekteverzuim in kinderopvang is relatief hoog. 30 procent van het verzuim is (deels) werkgerelateerd. Dit biedt kansen om het ziekteverzuim te verminderen. In opdracht van Kinderopvang werkt! is onderzoek gedaan naar de oorzaken en mogelijke aanpakken van dit verzuim. Lees hier de belangrijkste bevindingen en aanbevelingen.

Centerdata voerde dit onderzoek in de periode januari 2023 - maart 2023 uit voor Kinderopvang werkt! We kregen input van 871 medewerkers via de app Cao Kinderopvang en 848 werkgevers op locatieniveau via een selectie van het Landelijk Register Kinderopvang.
Mooi, maar zwaar werk
Medewerkers zijn over het algemeen tevreden met hun werk in kinderopvang. Op een schaal van 1 (zeer ontevreden) tot en met 5 (zeer tevreden) is 63 procent (zeer) tevreden. Daarentegen vindt 55 procent het lichamelijk (heel) zwaar en 38 procent het emotioneel (heel) zwaar. Medewerkers die minder tevreden zijn ervaren meer stress.
Meer bekendheid over het verzuim nodig
Lang niet alle werkgevers zien dat ziekteverzuim op hun vestiging speelt. Ongeveer de helft zegt dat dit niet of nauwelijks speelt. Daarbij valt op dat de helft van de werkgevers op locatieniveau niet weet hoe hoog hun verzuim is. Bovendien denken verreweg de meeste werkgevers dat minder dan tien procent van het ziekteverzuim op hun vestiging met het werk te maken heeft. Terwijl bijna een derde van de medewerkers aangeeft dat het verzuim gedeeltelijk of helemaal met het werk te maken had. Dit komt ook overeen met cijfers van AZW. Daarin blijkt dat 30 procent van het verzuim (deels) werkgerelateerd is.
Verschillende oorzaken volgens werknemers en werkgevers
Het antwoord op de vraag naar de oorzaken van werkgerelateerd verzuim hangt af van wie je het vraagt. Werknemers die in het afgelopen jaar ziek waren en zeggen dat dit (deels) door het werk kwam, noemen als belangrijkste oorzaken:
- de lichamelijke belasting van het werk
- het gebrek aan rust en ontspanning tussen de werkzaamheden door
Voor zover werkgevers werkgerelateerd verzuim zien, denken zij vooral dat het te maken heeft met personeelstekorten. In veel mindere mate wijzen zij lichamelijk zwaar werk en beperkte mogelijkheden voor rust aan als oorzaak. Werkgevers en werknemers zijn eensgezind als het gaat om andere oorzaken in het werk die tot ziekteverzuim kunnen leiden. Namelijk de besmetting met virussen, waaronder corona, die werknemers op het werk oplopen.
Maatregelen in de praktijk
Ruim driekwart van de werkgevers gebruikt maatregelen om ziekteverzuim te beperken. In de praktijk zijn dat vooral deze vier maatregelen:
- zorgen voor voldoende waardering
- medewerkers zoveel mogelijk ruimte geven om hun werk te plannen en in te richten
- aandacht voor ziekteverzuim in evaluatiegesprekken
- actieve aandacht/tips voor vermindering van fysieke belasting en gezond tillen
Werkgevers van vestigingen met maatregelen weten overigens niet zeker of het verzuim hoger zou zijn als de maatregelen niet gebruikt zouden worden. Ruim de helft (52 procent) denkt dat dit misschien zo is en 36 procent zegt dit wel zeker te weten. Van de werkgevers zonder maatregelen denkt ongeveer twee derde (65,4 procent) dat het verzuim niet lager zou zijn met maatregelen.
Benieuwd naar alle uitkomsten van dit onderzoek?
Download het onderzoeksrapportDit onderzoek is onderdeel van het activiteitenplan MDIEU (Maatwerk Duurzame Inzetbaarheid en Eerder Uittreden) van Kinderopvang werkt!, Jeugdzorg werkt! en Sociaal Werk werkt! Het is mede mogelijk gemaakt door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
Bekijk ook
Janneke Hagens
Onderzoeker en kennisverbinder
Meer weten? Neem contact op!

Meer weten? Neem contact op!