Een omweg is de kortste route naar meer werkplezier

Bij de ontwikkeling van de masterclass heeft Aukje goed gekeken naar de cultuur en arbeidssituatie van kinderopvang. ‘Personeelskrapte in kinderopvang is een van de oorzaken dat de medewerkers een hoge werkdruk ervaren. Die werkdruk ontstaat bijvoorbeeld als er te weinig mensen op een groep kunnen staan.’ Daarnaast hebben, zo legt Aukje uit, ouders hoge verwachtingen en worden ze steeds kritischer. ‘Stel een ouder wil zijn kind op een andere dag brengen, maar dat gaat niet. Dan is het lastig om nee te zeggen.’

Juiste balans werkdruk en plezier

Voor Aukje zijn werkdruk en werkplezier met elkaar verbonden. ‘Ze horen bij elkaar als twee kanten van een medaille. Werkdruk is niet per se slecht’, zegt ze. Bij een organisatie zonder werkdruk, ontbreekt het misschien aan uitdagingen en ga je vervelen. ‘Te veel werkdruk kan juist weer vaak ten koste gaan van je werkplezier, en dat wil je ook niet. De juiste balans is dus belangrijk.’

Drive om het steeds beter te doen

De drive van medewerkers in kinderopvang om het steeds beter te doen, draagt volgens Aukje ook bij aan de beleving van werkdruk, stelt Aukje. ‘De betrokkenheid van de medewerkers is heel groot. Het is echt een beroep waar mensen met hun hart voor kiezen. Ze willen het altijd beter en leuker maken voor kinderen.’ Maar in die mooie ambitie schuilt ook een gevaar, stelt Aukje. ‘Keerzijde kan zijn dat je daardoor meer werkdruk ervaart. Doe ik of doen we het wel goed genoeg?’ Soms moet je volgens Aukje gewoon zeggen: ‘met alles wat we op ons bordje hebben liggen, is goed gewoon goed genoeg.’ 

De kunst van even nee zeggen

Nee zeggen, is een effectieve manier om ruimte in je hoofd te creëren, weet Aukje ook uit eigen ervaring. ‘Voor de zomer was ik zo druk, te druk. Toen moest ik zelf doen wat ik anderen vaak adviseer: nee zeggen. Daarna kreeg ik weer rust en zat ik weer beter in mijn vel.’ Je grenzen aangeven, blijft een belangrijke competentie in iedere werkomgeving, stelt Aukje.

Energiegevers en energievreters

Aandacht voor werkdruk en onderliggende oorzaken is goed, stelt Aukje, maar niet te veel. ‘Te veel focussen op problemen, genereert meer problemen. Dan word je moe. Signaleer en erken het probleem, ga er mee aan de slag en verleg je focus weer naar dingen die wel goed gaan.’ Aukje noemt dit de balans tussen energiegevers (energiebronnen) en energievreters (stressoren). ‘Onze werkwijze is gebaseerd op een model van psycholoog Wilmar Schaufeli die onderzocht hoe die twee elkaar beïnvloeden.’ 

Maak een keuze: werken aan werkplezier of werkdruk

In de masterclass zet Aukje haar deelnemers graag aan het werk. ‘Ik vraag waar ze mee aan de slag willen: werkplezier of werkdruk. Werkvormen zijn een goede manier om mensen een onderwerp te laten ervaren en erover na te denken en lastige situaties te herkennen. Wat is precies het probleem? Heb ik invloed op de werkdruk, ja of nee?  Is het antwoord nee, kijk dan hoe je je werkplezier kunt vergroten.’

Een omweg is de kortste route

Neem de tijd als je met werkplezier en werkdruk aan de slag gaat, adviseert Aukje. Hierbij haalt ze graag een citaat aan van veranderkundige Otte Scharmer over diens theorie U over veranderingen in organisaties. De kortste weg naar een duurzame oplossing is een omweg, zegt hij. Diepgang is belangrijk. Kijk naar de oorzaak, erken het probleem en zoek van daaruit naar een oplossing. Samen met je medewerkers.’